به گزارش
اسلام تایمز، در مفهوم امنیت ملی جمهوری آذربایجان مصوب 2007، هدف این کشور ادغام در منطقه یورو آتلانتیک بود.
در سند نوشته شده بود: جمهوری آذربایجان مشارکت با ساختارهای یورو آتلانتیک را ابزاری میبیند که از امنیت مشترک، توسعه اقتصادی و دموکراسی در کل منطقه یورو آتلانتیک حمایت میکند.
با این حال، 16 سال از تصویب این سند میگذرد، اما ادغام آذربایجان در منطقه یورو آتلانتیک به موضوع بحث و مناقشه تبدیل شده است.
از سال 2017، جمهوری آذربایجان در حال مذاکره با اتحادیه اروپا برای توافقنامه مشارکت است. اما برخلاف ارمنستان، گرجستان، اوکراین و مولداوی، هیچ سند همکاری بین آذربایجان و اتحادیه اروپا امضا نشده است.
مذاکرات با سازمان تجارت جهانی بیش از 25 سال است که نتایج مثبتی برای این کشور به همراه نداشته است.
آیا آذربایجان از ادغام در منطقه یورو آتلانتیک خودداری کرده است؟
یک استراتژی سیاست خارجی متعادل وجود دارد
حکمت بابا اوغلو، نماینده حزب حاکم آذربایجان نوین در مجلس ملی این کشور به خبرگزاری «توران» گفت: آذربایجان استراتژی سیاست خارجی متعادلی بر اساس منافع ملی دارد. آذربایجان هرگز کورکورانه قصد ادغام در هیچ منطقهای را بدون در نظر گرفتن منافع ملی خود ندارد.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: از سال 2007 تا به امروز، اتفاقات بسیار پویایی در جهان و منطقه رخ داده است. آذربایجان در مرحله کنونی به بسیاری از اهداف تعیین شده در سال 2007 رسیده است.
به گفته بابا اوغلو، جمهوری آذربایجان قطعاً آماده امضای سند مشارکت با اتحادیه اروپا است. اما نکته اینجاست که روابط ژئواستراتژیک به شدت در حال تغییر، موضوعات جدیدی را مرتبط کرده است. اگرچه آذربایجان سند مشارکت با اتحادیه اروپا را امضا نکرده، اما کشوری است که با یکسوم کشورهای عضو اتحادیه اروپا همکاری استراتژیک دارد.
روابط بازنگری خواهد شد
وی گفت: آذربایجان در سال 2011 به جنبش عدم تعهد پیوست. این یک نوآوری جداگانه در چارچوب آن اهداف تعریف شده در سال 2007 بود. آذربایجان در سال 2019-2021 ریاست جنبش عدم تعهد را آغاز کرد و اگر به دنبال قوام در دیپلماسی هستیم باید به منطق سیاست خارجی آذربایجان توجه کنیم. این یک سیاست خارجی مبتنی بر منافع ملی است.
به گفته این نماینده مجلس، امروز آذربایجان با کشورهایی که بخشی از منطقه یورو آتلانتیک هستند به ویژه آمریکا روابط بسیار خوبی دارد. اما در حال حاضر نقش فزاینده آذربایجان در روابط بینالملل کیفیتهای جدیدی را برای این روابط به ارمغان آورده است.
این روابط در چارچوب واقعیتهای ژئواستراتژیک جدیدی که در حال حاضر در حال شکلگیری است، مورد بازنگری قرار خواهد گرفت.
آذربایجان از ادغام در منطقه یورو آتلانتیک خودداری کرده است
آذر قاسملی، رئیس انستیتوی مدیریت سیاسی میگوید: آذربایجان در واقع از ادغام در منطقه یورو آتلانتیک خودداری کرده است. موضوع ادغام آذربایجان در آن فضا در دکترین نظامی در کنار مفهوم امنیت ملی گنجانده شده است. یک چیزی هست که باید بیرون بیایند و علناً بگویند که این راه ما نیست، ما هم اکنون رد میکنیم. همچنین اعلام نشده است. هدف از عدم اعلام این است که آنها همچنان امیدوارند که سیاست تعادل را حفظ کنند.
به گفته این کارشناس، دولت آذربایجان میخواهد سیاست متعادلی بین روسیه و غرب در پیش بگیرد و از این طریق قدرت خود را گسترش دهد. بنابراین آن اسناد را تغییر نمیدهند. اما روندهای جاری در کشور، سیاست داخلی و خارجی رهبری آذربایجان، از جمله امضای سند اتحاد با روسیه، برداشتن گامهای همزمان با روسیه در حولوحوش مسئله قرهباغ، نشان میدهد که در واقع همگرایی یورو-آتلانتیک، رها شده است.
آذربایجان امیدوار است که جنگ روسیه و اوکراین مساوی به پایان برسد
به گفته این کارشناس سیاسی، دولت آذربایجان امیدوار است که جنگ روسیه و اوکراین با نتیجه مساوی به پایان برسد. به عبارت دیگر روسیه همچنان قدرت خود را در این منطقه حفظ خواهد کرد به گونهای که غرب نتواند آنقدر که میخواهد در منطقه نفوذ کند.
آذربایجان از یکسو میخواهد روابط خود را با غرب حفظ کند، عضو شورای اروپا شود، اما از سوی دیگر به تعهدات خود عمل نمیکند و در فضای یورو آتلانتیک ادغام نمیشود. بنابراین به فکر امضای هیچ سندی با اتحادیه اروپا نیستند.
به گفته قاسملی، آسیب آذربایجان این است که کشور از توسعه خارج میشود و توسعه اقتصادی و سیاسی صورت نمیگیرد، اوضاع فقط با فروش گاز و نفت و آوردن دلارهای نفت و گاز به کشور حل میشود؛ در حالی که ارمنستان و گرجستان در فضای یورو آتلانتیک ادغام شدند و اقتصاد خود را بدون نفت قویتر کردند.